بیراهه ای به نام تقسیم خوزستان
مقدمه :نگاهی به تاریخ گذشته نشان میدهد در کشور ما تمایل به افزایش تعداد استانها همواره وجود داشتهاست، بهگونهای که از سال ۱۳۱۶ تاکنون، تعداد استانها از ۱۰ به ۳۱ رسیدهاست. به گفته وزیر کشور در سال ۱۳۹۷ حدود ۱۵ استان در کشور متقاضی تقسیم استان خود بوده اند.در قوانین تقسیمات کشوری آمدهاست، «وزارت کشور […]
مقدمه :نگاهی به تاریخ گذشته نشان میدهد در کشور ما تمایل به افزایش تعداد استانها همواره وجود داشتهاست، بهگونهای که از سال ۱۳۱۶ تاکنون، تعداد استانها از ۱۰ به ۳۱ رسیدهاست. به گفته وزیر کشور در سال ۱۳۹۷ حدود ۱۵ استان در کشور متقاضی تقسیم استان خود بوده اند.در قوانین تقسیمات کشوری آمدهاست، «وزارت کشور بنا به ضرورت میتواند با تصویب هیئت وزیران با ایجاد، انتزاع و الحاق روستاها، بخشها یا شهرستانهای مجاور، استانها را تعدیل یا تشکیل نماید.».
یکی از استان هایی که اخیرا پیشنهاد تقسیم بندی آن مطرح شده ، خوزستان است . آخرینماههای دولت دهم بود که پرونده تشکیل ۱۵ استان جدید در کشور گشایش یافت. در آن زمان طرح ایجاد خوزستان شمالی نخستین بار توسط نماینده مردم دزفول مطرح شد تا دزفول مرکز استان و شهرهای ایذه ، شوش ، شوشتر ، مسجدسلیمان ، اندیمشک ، گتوند ولالی سایر شهرهای خوزستان شمالی لحاظ شوند . همچنین طرح شکل گیری استان خوزستان جنوبی از طرف برخی نمایندگان جنوب وشرق خوزستان مطرح شد به گونه ای که در آن طرح ، خوزستان جنوبی با مرکزیت ماهشهر و شهرستان های بهبهان، آغاجاری، امیدیه، هندیجان، ماهشهر، شادگان، آبادان و خرمشهر در تقسیم بندی جنوب استان قرار گیرند . اکنون در آغازین فعالیتهای دولت سیزدهم ، طرح تقسیم بندی خوزستان به شمالی و جنوبی مطرح شده که این مهم باعث ایجاد واکنش هایی از سوی شخصیت ها و مقامات مختلف از جمله رییس مجمع نمایندگان استان خوزستان شده است .
روشن سازی افکار عمومی و اینکه اجرای طرح مدکور چه تبعاتی برای استان خواهد داشت ، موضوعی است که در گفتگو با اکبر ظریفی استاذ دانشگاه در رشته تاریخ به آن پرداخته ایم و آن را می خوانید .
تقسیم بندی های جغرافیایی منطقه ای یا استانی در دهه های گذشته بر چه اساس بوده است؟
در گذشته مباحث قومیتی و زبانی و لهجه ای و گویشی یا موقعیت های جغرافیایی که به صورت طبیعی مناطق را از هم جدا می کرد، مبنای تقسیم بندی شهرها بود که به عنوان تقسیم بندی اولیه از دوره پهلوی اول به وجود آمد.
بعد از آن ، تقسیم بندی ها در راستای تسهیل امر خدمات دهی و حرکت در مسیر توسعه بوده است . می توان گفت افزایش تعداد استان ها حتما با هدف خدمات دهی سریع و بهتر وتوسعه انجام شده است .
دراین صورت تفکیک استان ها یا شهر ها قابل توجیه است ؟
هر گونه جابجایی اداری در مسیر مناطق و استان ها و از مسیر وزارت کشور، اگر برای توسعه و ارائه سریع خدمات باشد، قابل توجیه و پذیرفته شده است ولی درسالهای اخیر ،گسترش امکانات و ابزار و سیستم حمل و نقل و توسعه فناوری باعث شده خدماتدهی بدون نیاز به تغییرات زیاد از لحاظ بروکراسی اداری تقسیم بندی ها سرعت یابد که این موضوع نوعی پیشرفت است.
درباره طرح طرح تقسیم بندی شمال و جنوب خوزستان که اخیرا به مجلس شورای اسلامی رفته نظرتان چیست ؟آیا معیارهای گذشته برای تقسیم بندی مد نظر قرار گرفته است؟
طرح شمال و جنوب کردن خوزستان نمی تواند منجر به تسریع در خدمات و توسعه استان باشد . چون در جنوب خوزستان بنادر و سیستم حمل و نقل دریایی گسترده و سیستم حمل و نقل راه آهن و جاده ها و اتوبان ها و ظرفیت های خوبی به لحاظ ساختاری وجود دارد. بنابراین به نظر نمی آید که مبناهای قدیمی برای توسعه و تسریع خدمات در اینجا چندان کاربرد داشته باشد.
پس این طرح تقسیم خوزستان به شمالی و جنوبی طرح کارشناسی است ؟
بنظر یک طرح خام بوده که با عجله هم تنظیم شده است و فقط به عنوان یک طرح است تا از آن مسیر امتیازاتی دریافت شود و نتیجه ای نخواهد داشت .
اجرای این طرح چه تبعاتی خواهد داشت ؟
تقسیم بندی شمالی و جنوبی خوزستان ، یعنی تشدید متغیرهای قومی . این درحالیست که باید متغیرهای قومی در راستای انرژی دهی به سیستم توسعه استفاده شود نه برعکس و هزینه بر است.
پس شما مخالف اجرای این طرح هستید ؟
در ارایه نظر مباحث اختصاصی ، جغرافیای سیاسی و اجتماعی و فرهنگی را مد نظر می دهیم لذا مخالف این طرح هستم و معتقدم اگر همچین طرحهایی اجرا بشود بیشتر عامل واگرایی در کشور میشوند تا همگرایی .
آیا انتخاب استان خوزستان برای تقسیم بندی استانی اقدام درستی بود ؟
استان خوزستان ، انتخاب مناسبی برای این نوع تقسیم بندی نیست . البته شاید به تقسیم بندی شرقی غربی استان ایرادات کمتری وارد بود اما ،تقسیم بندی استان بصورت شمال جنوبی کاملا ایراد دارد و امکان اجرای آن هم بسیار کم است .
آیا ممکن است طراحان این طرح رفع مشکلات زیست محیطی یا ناهنجاریهای اجتماعی را مهمترین دلیل خود برای ارائه طرح بدانند ؟
اگر قرار است مشکلات زیست محیطی یا ناهنجاریهای اجتماعی یا فقر و بیکاری رفع شود، ارتباطی به جدا سازی سرزمین ها از هم ندارد و اگر برنامه زیست محیطی وجود داشته باشد همین الان هم می توان مسائل زیست محیطی را در جنوب غرب کشور یا استانهای همگرا از لحاظ زیستی اجرایی کرد. بنابراین برای اجرای برنامه زیست محیطی می توان برنامه های کلان و اجرایی برای این استانها لحاظ کرد ، نه اینکه آنها را جدا کرد.
در خوزستان از لحاظ زیست محیطی با کهگیلویه و بویراحمدو ایلام ممکن است ارتباطات محیطی داشته باشیم. بنابراین این موضوع هیچ ارتباطی به رفع مشکلات زیست محیطی یا ناهنجاری ها یا بیکاری یا جدا شدن سر جدا شدن سرزمین ها ندارد.
اجرای این طرح چه تاثیری بر توسعه پایدار و امنیت دارد ؟
می توان گفت اجرای این طرح ، در توسعه پایدار و امنیت تعداد جمعیت تاثیر گذار است اما این متغیر اصلی نیست.برای توسعه پایدار ، ب نیازمند ستر توسعه و رعایت مولفه های پایدار در حوزههای گوناگون هستیم .
تفکیک خوزستان به شمالی و جنوبی همان ابتدای کار در توسعه مشکل ایجاد می کند ، باید خیلی از این زیر ساخت هایی که در قسمت های دیگر استان است ،دوباره ایجاد کرد که این خود هزینه بر و از لحاظ اقتصادی هم به صرفه نیست.
لذا اجرای طرح تقسیم بندی خوزستان به شمالی و جنوبی در توسعه پایدار هم نقش مثبت ندارد.برخی تقسیم بندی ها ممکن است حالت پدافند غیر عامل باشد و روی امنیت تاثیر مثبت داشته باشد اما جداسازی خوزستان هیچ نقشی در توسعه امنیت آن به این شکل شمال و جنوبی ندارد .
اینکه چطور این طرح توسط نمایندگان ارایه شده باید منتظر دفاعیات شان در مجلس بمانیم که هدف شان از ارائه این طرح چه بوده است و بعد از آن می توانیم تحلیل بهتر و دقیق تر داشته باشیم .
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید